EWANGELIA
Biedaczyna z Asyżu w swoim Testamencie zaświadcza, skąd się bierze i na czym polega życie jego wspólnoty: „…gdy Pan dał mi braci (…) sam Najwyższy objawił mi, że powinienem żyć według świętej Ewangelii” (Test 14). W tzw. Regule niezatwierdzonej tak zdefiniuje owo życie: „żyć w posłuszeństwie, w czystości i bez własności oraz zachowywać naukę i naśladować przykład Pana naszego Jezusa Chrystusa…” (1Reg 1).
EUCHARYSTIA
Franciszek w centrum swojego życia stawia Jezusa Chrystusa, którego nade wszystko czci i adoruje w Eucharystii, taką postawę pragnie też widzieć u swoich braci: „ Błagam was przeto wszystkich, bracia, […] abyście wszelkie uszanowanie i wszelką cześć, na jaką was tylko stać, okazywali Najświętszemu Ciału i Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa, w którym to, co jest w niebie, i to co jest na ziemi, zostało obdarzone pokojem i pojednane z Bogiem wszechmogącym” (LZ).
UBÓSTWO
Rozpoczynając życie pokuty Franciszek zostawił wszystko, co posiadał i rozpoczął życie ubogiego sługi Chrystusa: „Ja, maluczki Franciszek, pragnę naśladować życie i ubóstwo Pana naszego Jezusa Chrystusa i Jego Najświętszej Matki i wytrwać w nim aż do końca.”(OWKl). Bracia Mniejsi naśladując swojego Ojca przyjęli ideał ubóstwa, które „ustanowiło ich dziedzicami i królami królestwa niebieskiego, uczyniło ubogimi w rzeczy doczesne, a wzbogaciło w cnoty” (Rz 6) Ubóstwo w życiu franciszkańskim przekształca się w miłość, chce naśladować Chrystusa ubogiego jednocześnie uznaje Go za jedyne bogactwo swojego życia.
KOŚCIÓŁ
Seraficki Ojciec od początku istnienia wspólnoty ściśle wiąże powierzyć siebie i swoich braci Kościołowi rzymskiemu. : „abyśmy zawsze poddani i ulegli świętemu Kościołowi[…] zachowali, jak to mocno przyrzekliśmy, ubóstwo i pokorę, i świętą Ewangelię Pana naszego Jezusa Chrystusa.”(Rz 12). Wierność Kościołowi stawia jako fundament prawdziwego życia w wierze, nie tylko swoim braciom ale wszystkim ludziom: „…wszystkich ludzi na całej ziemi, którzy są i będą, my wszyscy bracia mniejsi, słudzy nieużyteczni, pokornie prosimy i błagamy, abyśmy wszyscy wytrwali w prawdziwej wierze i pokucie, bo inaczej nikt nie może być zbawiony” (Rnz 23).
WSPÓLNOTA
Pomimo różnych obowiązków we franciszkańskim życiu wspólnym, Franciszek wszystkich uznaje za braci tj. „braci kaznodziejów, tych, którzy się modlą, tych, którzy pracują, tak kleryków, jak i niekleryków” (Rnz 17). Charakter równości i powszechności jest cechą charakterystyczną minoryckiego sposobu życia: „Zakon nasz jest bardzo wielkim zgromadzeniem i jakby synodem powszechnym, gromadzącym wielu ze wszystkich stron świata, aby prowadzili jeden rodzaj życia” (2 Cel 192) i dlatego też Biedaczyna: „usilnie pragnął i zawsze nad tym czuwał, aby między synami zachować więź jedności, aby ci, których pociągnął ten sam duch, zrodził ten sam ojciec, spokojnie wychowali się na łonie jednej matki” (2 Cel 191). Brat Tomasz z Celano tak opisuje początki wspólnoty franciszkańskiej: „Gdy wzgardzili wszystkim, co ziemskie i wyzb yli się miłości własnej, uczucie swej miłości zwrócili ku wspólnocie, poświęcali samych siebie, aby zaradzić potrzebom braci. Pragnęli się zbierać, z przyjemnością przebywali razem, z przykrością znosili rozłąkę, z goryczą rozstanie, z bólem odejście” (1 Cel 39), jest to dla wszystkich Braci Mniejszych stały wzór autentycznego życia braterskiego.
APOSTOLSTWO
Św. Franciszek przede wszystkim kładzie akcent na świadectwo życia Ewangelią, dlatego przypomina braciom: „Stąd to wielki wstyd dla nas, sług Bożych, że święci dokonali wielkich rzeczy, a my opowiadając o nich pragniemy pochwały i zaszczytów” (Nap 6). Sam Ojciec Seraficki: „…czynem głosił drogę Syna Bożego oraz naukę prawdy” (1 Cel 89), nakazując swoim braciom: „Idźcie, najdrożsi, po dwóch w różne strony świata, głosząc ludziom pokój i pokutę na odpuszczenie grzechów, i bądźcie cierpliwi w uciskach…” (1 Cel 29) jednocześnie zachęcając, aby podobnie jak on głosili Dobrą Nowinę o Zbawieniu: „…bo po to posłał was na cały świat, abyście słowem czynem dawali świadectwo Jego głosowi i przywiedli wszystkich do poznania, że oprócz Niego nie ma Wszechmogącego” (LZ).
MNIEJSZOŚĆ
Cechą charakterystyczną duchowości Biedaczyny jest też jego pokorna i żarliwa miłość do Chryst usa w Jego dwóch głównych tajemnicach, które oddają dwa miejsca związane z życiem i działalnością św. Franciszka: Greccio i Alwernia. Kontemplacyjne zapatrzenie się w człowieczeństwo Chrystusa, w tajemnicy Jego narodzenia i misterium Jego krzyża przechodzi w doświadczenie mistycznego spotkania z Umiłowanym nade wszystko. Kontemplacja uniżenia Boga w tych dwóch tajemnicach Jego życia, spontanicznie prowadzi Serafickiego Ojca do naśladowania pokory i ubóstwa Boga.